Năm 2017 khép lại với nhiều dấu ấn đáng kể của ngành y tế, đó là khi các đoàn đánh giá độc lập về thái độ phục vụ của cán bộ y tế đi khảo sát tại nhiều bệnh viện đã thu được những chỉ số hài lòng của người bệnh từ 80-90%.
Có thể kể đến những phát triển vượt bậc như: các thầy thuốc đã ứng dụng thành công các kỹ thuật cao trong khám chữa bệnh như lần đầu ghép thận đổi chéo, y tế cơ sở đã có nhiều thay đổi, khi lần đầu tiên một bệnh viện tuyến quận/huyện đã chinh phục kỹ thuật cao, chuyên sâu của tuyến đầu là mổ tim thành công. Thêm vào đó là hơn 86% người dân tham gia BHYT - vượt chỉ tiêu mà Chính phủ giao trong năm 2017,... Thực tế này đã và đang cho thấy nỗ lực và quyết tâm chính trị của tư lệnh ngành y cũng như toàn ngành hướng đến một nền y tế nhân văn - bao phủ chăm sóc sức khỏe nhân dân đang ngày một gần hơn...
Những cải tiến vì người bệnh
Trò chuyện với PGS.TS. Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Trưởng đoàn kiểm tra của Bộ Y tế đến kiểm tra tại Bệnh viện (BV) K cơ sở Tân Triều, bệnh nhân Nguyễn Văn Thành - đang điều trị tại Khoa Xạ 5 cho hay, 4 tháng nay ông trải qua nhiều khoa điều trị của BV K, nhưng “hầu như tôi chưa gặp các bác sĩ/điều dưỡng gây khó khăn gì. Tại Khoa Xạ 5, khi chưa có người nhà, tôi còn được nhân viên y tế giúp đỡ tận tình về dinh dưỡng sau xạ...”. Tại khu vực Khoa Khám bệnh, bác Phạm Thanh Hà từ Hải Dương lên khám u tuyến giáp chia sẻ, trước khi đi khám, tôi nghe bảo BV K “kinh” lắm, nào là rất đông, nào là chờ lâu mới được khám, nào là bác sĩ lạnh lùng lắm...” nhưng khi đến khám, tôi chỉ thấy bệnh nhân đông, chứ mình không phải chờ quá lâu, mới 10h hơn mà tôi đã khám xong, đã có các kết quả xét nghiệm, giờ chỉ đợi đến số của mình để vào gặp bác sĩ tư vấn. Khi khám tôi lo sợ nên cũng hỏi nhiều, nhưng cũng được bác sĩ nhiệt tình trả lời...” - bác Hà kể lại.
Từ thực tế khảo sát, chấm điểm tại BV K, bà Vũ Thị Minh Hạnh, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách y tế (Bộ Y tế) nhìn nhận, thái độ nhân viên y tế ở đây đã có sự thay đổi tích cực. Kết quả khảo sát mới nhất cho thấy, mức độ hài lòng của người bệnh đã tăng từ 51% lên 85%.
Vậy, một BV từng “đội sổ” về chỉ số hài lòng của người bệnh trong năm 2016 với 51/100 điểm thì hiện tại đã làm được gì để đạt số điểm 85,3/100 về chỉ số hài lòng của người bệnh? PGS.TS. Trần Văn Thuấn, Giám đốc BV K chia sẻ, sau khi nhận được phản ánh từ người bệnh và người nhà bệnh nhân về thái độ ứng xử chưa tốt của một số cán bộ y tế qua đường dây nóng, qua hộp thư góp ý và qua thông tin của đoàn đánh giá độc lập, Hội đồng kỷ luật của BV đã họp, xem xét xử lý “đúng người, đúng khuyết điểm”, đồng thời BV đã tiến hành khám sớm hơn, tăng bàn lấy mẫu máu xét nghiệm, sắp xếp khu vực truyền hóa chất trong ngày hợp lý hơn, xây nhà lưu trú cho người nhà bệnh nhân/người bệnh điều trị trong ngày... Và, quan trọng thêm nữa là BV không ngừng nâng cao chuyên môn để ứng dụng thành công nhiều kỹ thuật cao trong điều trị cho người bệnh.
Cũng từng nhận được không ít lời phàn nàn về tình trạng quá tải, quy trình khám chữa bệnh gây phiền hà cho người bệnh, BV Nhi TW đã tập trung giảm quá tải, cải tiến chất lượng khám chữa bệnh. PGS.TS. Lê Thanh Hải, Giám đốc BV Nhi TW khẳng định, để hạn chế tình trạng quá tải, việc cải tiến chất lượng được thực hiện hằng ngày, hằng quý, hằng năm. Cùng với việc đón tiếp, hướng dẫn, phân loại bệnh nhân rõ ràng, hiện tại, BV còn trang bị bảng điện tử định danh bệnh nhân (ghi rõ thông tin cá nhân) được gắn trước cửa mỗi phòng khám. Bên trái màn hình là số bệnh nhân cần đưa vào khám; bên phải là số bệnh nhân đi làm xét nghiệm, đang đợi xét nghiệm và khám lại. Màn hình điện tử lớn được gắn ở nhiều nơi tại khu nhà Cấp cứu - Chống độc, kết nối với tất cả các khoa, phòng. Với hệ thống này, bệnh nhân có thể biết thông tin cần thiết, không phải di chuyển nhiều. Mặt khác, hằng ngày, BV và các khoa, phòng tổ chức họp 2 lần (vào 8 giờ sáng và 16 giờ chiều) để điều tiết giường bệnh, tránh xảy ra tình trạng bệnh nhân nằm ghép.
Một điểm cải tiến nữa tại BV Nhi TW là về hệ thống báo cáo sự cố y khoa. Theo PGS.TS. Lê Thanh Hải, trước đây có tình trạng khoa, phòng, cá nhân để xảy ra sự cố y khoa thì giấu giếm, gây ra tâm lý bức xúc cho người nhà bệnh nhân. Hiện nay, lãnh đạo BV đưa việc báo cáo sự cố y khoa thành tiêu chí thi đua. “Chúng tôi nhìn thẳng vào sự thật để khắc phục, chấn chỉnh chứ không giấu giếm. Theo kết quả khảo sát sự hài lòng của người bệnh mới đây, gần 90% bệnh nhân nội trú cho rằng họ sẽ quay lại BV. Tỷ lệ này với bệnh nhân ngoại trú là hơn 70%”, PGS.TS. Lê Thanh Hải nói.
Trên 80% người dân đã hài lòng về phong cách phục vụ của ngành y
Cách đây không lâu, đoàn công tác của Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ do đồng chí Lê Vĩnh Tân - Bộ trưởng Bộ Nội vụ làm trưởng đoàn đã làm việc tại Bộ Y tế về công tác cải cách thủ tục hành chính của ngành y tế. Sau khi nghe báo cáo của Bộ Y tế cũng như ý kiến các thành viên của đoàn công tác về những nỗ lực của ngành y tế, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân đã đánh giá cao việc ngành y tế tự kiểm tra, đánh giá chỉ số hài lòng của người dân về các hoạt động của ngành, trong đó có các dịch vụ công. Thực tế cho thấy, đến nay Bộ Y tế đã hoàn thành việc đơn giản hóa 222/225 thủ tục hành chính, 100% các thủ tục hành chính công đã được cung cấp ở mức độ 2, trong đó 34 dịch vụ công trực tuyến mức độ 4...
Bên cạnh đó, nhờ tích cực triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, đáp ứng sự hài lòng người bệnh nên chỉ số đo lường sự hài lòng của người dân đã đạt mức trên 87%. “Hiện chỉ số hài lòng của người dân về phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế đã đạt 87% - vượt mức 80% mà Chính phủ đề ra đến năm 2020 phải đạt được. Chỉ số hài lòng của người dân là kết quả đánh giá chỉ số cải cách thủ tục hành chính. Đây là kết quả đáng ghi nhận” - Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân nói.
Khách quan nhìn nhận, có thể thấy thời gian qua, người dân nói chung, người bệnh nói riêng đã thực sự cảm nhận được sự thay đổi về phong cách, thái độ phục vụ của ngành y tế tập trung hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Thêm một minh chứng cho thay đổi này đó là công bố trong năm 2017 của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam về Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) năm 2016 cho thấy tỷ lệ người dân hài lòng hơn với dịch vụ y tế công lập cao hơn so với những năm khảo sát trước. Cụ thể, nhận thức của người dân về y tế công lập cải thiện rõ rệt do số lượng người có BHYT tăng từ 62% năm 2015 lên 73% năm 2016; chất lượng chăm sóc sức khỏe miễn phí cho trẻ em tăng mạnh, khi 32% người được khảo sát cho biết dịch vụ chăm sóc sức khỏe trẻ em dưới 6 tuổi ở mức “rất tốt”, cao hơn so với tỷ lệ 23% năm 2015. “Điều này khẳng định những nỗ lực trong công tác chỉ đạo, điều hành của Bộ Y tế, đặc biệt là đánh giá của người dân về chất lượng ngành y tế, thái độ của viên chức ngành y tế đã được cải thiện qua từng năm, bởi cái khó nhất vẫn chính là sự hài lòng của người dân” - Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nói.
Làm chủ thêm nhiều kỹ thuật cao
Để làm người bệnh ngày càng hài lòng hơn về ngành y, cùng với việc thay đổi phong cách phục vụ của cán bộ y tế, việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh thông qua ứng dụng/làm chủ các kỹ thuật cao luôn được ngành y tế quan tâm chú trọng. Năm 2017 khép lại với nhiều thông tin về những lần đầu làm chủ kỹ thuật cao trên nhiều lĩnh vực của ngành y. Đó là ca mổ tim tại BVĐK quận Thủ Đức, TP.HCM đã thành công vào ngày 12/12/2017 đã góp phần ghi dấu cho sự kiện BV tuyến quận/huyện đầu tiên tại Việt Nam thực hiện thành công mổ tim.
Tại BV Hữu nghị Việt Đức, tháng 11/2017, lần đầu tiên một nữ bệnh nhân được các bác sĩ Khoa Phẫu thuật Thần kinh I của BV thực hiện phẫu thuật nội soi u hốc mắt qua đường mũi. Đây cũng là lần đầu tiên kỹ thuật này được áp dụng thành công tại Việt Nam. PGS.TS. Đồng Văn Hệ - Phó Giám đốc BV Hữu nghị Việt Đức cho biết, nhờ ứng dụng phẫu thuật nội soi qua đường tự nhiên của cơ thể là lỗ mũi giúp ca phẫu thuật nhẹ nhàng, không đau, không để lại sẹo, giảm nguy cơ nhiễm trùng, biến chứng sau mổ, rút ngắn thời gian nằm viện, tiết kiệm chi phí điều trị. Thành công của kỹ thuật mới này mở thêm nhiều cơ hội cho các bệnh nhân không may bị bệnh u hốc mắt.
Đầu năm 2017, sự kiện ghi dấu ấn cho y học kỹ thuật cao của ngành y tế Việt Nam đó là lần đầu tiên Việt Nam thực hiện ca ghép phổi từ người cho sống. Ca ghép diễn ra ngày 21/2, do các bác sĩ BV Quân y 103, Học viện Quân y phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản thực hiện. Người được ghép phổi là bệnh nhi 7 tuổi; bố bé (28 tuổi) và bác ruột (30 tuổi) mỗi người tặng bé một phần phổi của mình để tạo thành 2 lá phổi cho con. Cuộc mổ kéo dài khoảng 11 giờ. Theo chuyên gia của Nhật, sau khi được ghép phổi, bé có thể sống đến 60, 70, thậm chí 80 tuổi.
Cũng trong tháng 2/2017, thành công của ca ghép thận đổi chéo 2 trường hợp từ người cho thận sống lần đầu tiên ở Việt Nam được thực hiện tại BV Chợ Rẫy, TP.HCM đã mở ra nhiều cơ hội sống cho bệnh nhân bị suy thận mạn. Trên thế giới, việc ghép thận chéo được thực hiện lần đầu tiên ở Hàn Quốc năm 1991, ở Mỹ năm 2000. Còn ở Việt Nam, đây là lần đầu tiên việc ghép thận chéo thành công, mở ra cơ hội sống cho nhiều bệnh nhân suy thận mạn tính.
Năm 2017 cũng được coi là năm có dấu ấn đặc biệt cho sự phát triển của ngành y những năm tiếp theo cũng như cho công tác bảo vệ chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, đó là Hội nghị Trung ương 6 khóa XII đã thông qua và ban hành 2 nghị quyết về ngành y tế, đề ra những nhiệm vụ hết sức cụ thể từ tuổi thọ, chiều cao của người dân Việt Nam, tỷ lệ người dân được quản lý sức khỏe và hài lòng với dịch vụ y tế. Đáng chú ý, Nghị quyết TW 6 về tăng cường công tác bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân trong tình hình mới là nghị quyết đầu tiên của Đảng sau 25 năm.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, các nội dung của nghị quyết và chính sách của ngành y tế đều hướng tới bao phủ sức khỏe toàn dân có nghĩa là mọi người dân đều được công bằng và đều có cơ hội được tiếp cận như nhau về dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản và không bị khó khăn về tài chính cản trở tiếp cận các dịch vụ này, như chăm sóc sức khỏe ban đầu, dự phòng nâng cao sức khỏe, điều trị, phục hồi chức năng và chăm sóc giảm nhẹ phù hợp với tình trạng bệnh tật và khả năng của người bệnh.
Theo Sức khoẻ và đời sống