Telehealth bắt đầu xuất hiện từ giữa thế kỷ 19 và trở nên phát triển với tốc độ nhanh chóng đặc biệt là trong những nǎm gần đây, ở các nước phát triển như Mỹ, Canada, Thụy Sĩ , Nhật Bản. Telehealth là việc ứng dụng công nghệ thông tin nhằm đưa các dịch vụ y tế, y học tới những người sử dụng ở xa một cách thuận lợi, nhanh chóng và có hiệu quả.
Trích dẫn “Tư vấn khám chữa bệnh từ xa” hay “Tư vấn khám chữa bệnh trực tuyến” là việc người có chuyên môn thực hiện tư vấn các nội dung phù hợp với phạm vi hoạt động chuyên môn trong chứng chỉ hành nghề với cá nhân có nhu cầu được tư vấn thông qua các phương tiện công nghệ thông tin và viễn thông. Như vậy, người dùng có thể đưa bác sĩ của họ đi bất cứ đâu, tương tác qua điện thoại thông minh và nhận tư vấn khám chữa bệnh trực tuyến.
*Theo thông tư số 47/2017/TT-BYT quy định về hoạt động y tế từ xa
Cơ hội và nhu cầu Telehealth
Với sự bùng bổ của cuộc cách mạng công nghệ 4.0, nền Y tế nước nhà đang đứng trước những cơ hội đổi mới và hoạt động khám chữa bệnh trong tương lai gần
Với nhu cầu của Người dân
✓ Có thể kết nối đến bác sĩ 24/7 ngay khi có nhu cầu
✓ Có thể đặt khám trực tuyến
✓ Giảm thời gian chờ đợi, chi phí khám lại, không phải chụp chiếu lại
✓ Được khám bác sĩ giỏi mà không phải di chuyển xa
✓ Có thể quản lý hồ sơ sức khỏe, bệnh án điện tử, tra cứu và tìm kiếm bác sĩ, đánh giá bác sĩ, tương tác với những người cùng bệnh
Với nhu cầu của Cơ sở Y Tế
✓ Có thể tư vấn khám chữa bệnh cho người dân từ xa
✓ Có hệ thống hỗ trợ chẩn đoán, khám chữa bệnh
✓ Có thể tương tác với các cơ sở y tế khác trực tuyến để hội chẩn, học tập, nghiên cứu khoa học
✓ Đơn giản hóa các thủ tục hành chính để tập trung chuyên môn
✓ Duy trì khám chữa bệnh cho bệnh nhân nhưng giảm số lượng bệnh nhân đến trực tiếp CSYT
Thuận lợi của giải pháp Telehealth
▪ Bộ Y tế đã có Thông tư 49/2017/TT-BYT về Y tế từ xa
▪ Bộ Y tế đã có Đề án 2826/BYT về "Khám, chữa bệnh từ xa" giai đoạn 2020-2025.
▪ Các chuẩn kết nối để KCB từ xa đã có như DICOM, HL7, ….
▪ Hạ tầng CNTT tại các cơ sở y tế đã tốt lên nhiều trong 5 năm gần đây, cơ sở đến tuyến xã đều có ít nhất 1 đường truyền, 1 máy tính
▪ Các giải pháp khác để giảm tải bệnh viện tuyến trên đang được triển khai đồng bộ
Các mô hình đang áp dụng giải pháp Telehealth phổ biến
1. Tư vấn y tế từ xa (tele-health): thành lập và duy trì bộ phận khám, chữa bệnh từ xa tại bệnh viện; tư vấn sức khỏe từ xa, từ bác sỹ đến người dân bao gồm bác sỹ trong và ngoài nước.
2. Hội chẩn tư vấn khám, chữa bệnh từ xa: từ bệnh viện tuyến trên và bệnh viện tuyến dưới tới trung tâm y tế, bệnh viện, phòng khám tuyến huyện, xã.
3. Hội chẩn tư vấn chẩn đoán hình ảnh từ xa: Giải pháp chẩn đoán hình ảnh từ xa hiện được các nhà cung cấp triển khai ở một địa điểm để gửi hình ảnh chụp của người bệnh cho một chuyên gia chẩn đoán hình ảnh tại một địa điểm khác và nhận được lời khuyên nhanh nhất về tình trạng người bệnh.
4. Hội chẩn tư vấn huyết học, truyền máu, vi sinh, hóa sinh, miễn dịch, giải phẫu bệnh. Giải pháp hội chẩn xét nghiệm, giải phẫu bệnh từ xa cho phép các bác sĩ và chuyên gia trao đổi, chia sẻ kết quả, tình trạng bệnh lý… để phục vụ chẩn đoán, điều trị, nghiên cứu và đào tạo.
5. Hội chẩn tư vấn phẫu thuật từ xa: giải pháp phẫu thuật từ xa có thể sử dụng công nghệ mới như robot và trang bị hệ thống các phòng mổ thông minh, tích hợp theo dõi thông tin của các thiết bị trên thiết bị đầu cuối thông minh điều hành cuộc phẫu thuật.
6. Hoạt động đào tạo, chuyển giao kỹ thuật: xây dựng các chương trình hợp tác đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, tạo điều kiện cho người bệnh được tiếp cận những dịch vụ, kỹ thuật tốt của các cơ sở y tế với nhau.
7. Sử dụng các ứng dụng trên thiết bị điện tử cầm tay thông minh trong một số dịch vụ y tế
8. Truyền thông cho người dân, khuyến khích sử dụng dịch vụ khám, chữa bệnh từ xa.
9. Xây dựng hướng dẫn hoạt động khám, chữa bệnh từ xa, bao gồm hướng dẫn chuyên môn, chuẩn về phòng khám tư vấn và các chuẩn công nghệ liên quan, bảo đảm việc kết nối phục vụ hoạt động khám, chữa bệnh từ xa
Nguyên tắc hoạt động của Telehealth
Hoạt động hỗ trợ, hướng dẫn chuyên môn khám, chữa bệnh từ tuyến trên cho tuyến dưới hoặc cho các bệnh viện cùng tuyến được tổ chức thực hiện trên cơ sở kết nối giữa bệnh viện với bệnh viện, hoặc giữa bệnh viện - thầy thuốc kết nối tới người dân với các hình thức và nguyên tắc chính như sau:
Bệnh viện tuyến trên phối hợp với bệnh viện tuyến dưới
Các bệnh viện tuyến trên cùng phối hợp để hỗ trợ chuyên môn khám, chữa bệnh từ xa và kết nối với bệnh viện tuyến huyện trên nền tảng số. Bệnh viện tuyến dưới có đủ điều kiện, năng lực sẽ được nhận sự hỗ trợ trực tiếp, đồng thời của bệnh viện tuyến trên và bệnh viện tuyến Trung ương. Việc này giúp bệnh viện tuyến dưới nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và người dân có thể sử dụng dịch vụ y tế có chất lượng chuyên môn tốt của tuyến trên ngay tại tuyến dưới.
Người dân kết nối với các Thầy thuốc cá nhân, Phòng khám, Bệnh viện
Căn cứ vào phạm vi hành nghề, năng lực chuyên môn, nhu cầu khám, chữa bệnh của cơ sở y tế hay cá nhân thầy thuốc và người dân; một thầy thuốc có thể đăng ký để tư vấn sức khỏe từ xa như một dịch vụ trả phí.
Tính năng giải pháp Telehealth
• Triển khai trên nền tảng Cloud, dễ dàng kết nối
• Kết nối trực tiếp kết quả đo, thông số từ thiết bị y tế xách tay lâm sàng, chuyển thông tin về trung tâm điều hành từ xa qua internet
• Mỗi người dân, mỗi hộ gia đình có 1 ID riêng để quản lý hồ sơ sức khỏe cá nhân
• Quản lý thông tin bệnh nhân xuyên suốt từ khi đặt lịch khám đến kết quả điều trị.
• Đảm bảo an toàn bảo mật: quản lý thông tin kết quả khám lâm sàng - cận lâm sàng cho từng bệnh nhân. Người dân có thể trực tiếp chia sẻ thông tin đến một y/bác sĩ độc lập khác, qua đó có những đánh giá về tình hình bệnh tật của bệnh nhân
• Dữ liệu khám lâm sàng được gửi về trung tâm điều hành/chẩn đoán tập trung theo thời gian thực để đánh giá tình trạng hàng ngày cho bệnh nhân
• Mạng xã hội tương tác giữa người thân trong gia đình, cộng đồng người cùng bệnh
• Thiết bị y tế lâm sàng sẽ được cá nhân hoá đến từng người dân, hộ gia đình
• Phương tiên giao tiếp từ xa đảm bảo nhanh, an toàn và chất lượng tốt nhất
Mục tiêu hướng tới của giải pháp Telehealth
• Giảm các chi phí liên quan tới in và lưu trữ film
• Giảm chi phí phục vụ đi lên tuyến trên để khám chữa bệnh cho người dân
• Giảm thời gian chờ đợi cho bệnh nhân trong quá trình khám chữa bệnh
• Nâng cao hiệu quả và phát triển chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh, đặc biệt tại khoa Chẩn đoán hình ảnh
• Củng cố hoàn thiện mạng lưới y tế.
• Bệnh nhân được tiếp cận với dịch vụ y tế chất lượng cao ngay tại cơ sở địa Phương
• Tránh lây nhiễm chéo trong thời kỳ dịch bệnh, đặc biệt thời điểm dịch bệnh Covid 19 diễn ra rất phức tạp.
• Tránh lãng phí cơ sở vật chất của tuyến dưới khi người dân vượt tuyến lên tuyến trên